Gezonde voeding als onderdeel van een gezonde levensstijl

De term vegetarisme is ontleend aan het Engelse woord vegetarian, waarvan het eerste deel is afgeleid van het Engelse woord voor groente; vegetable. En dat is nu precies het hoofdbestanddeel van onze keuken. Liever gebruiken daarom de term plantaardig. Omdat de grote rijkdommen aan diverse groenten de hoofdmoot van onze keuken vormen én omdat we niet willen dat de klemtoon ligt op wat níet, maar op wat wél. We richten ons graag op wat we allemaal wél kunnen eten, en dat is ontzettend veel. Naast groente gebruiken we fruit, granen, peulvruchten, paddenstoelen, noten en dierlijke producten als honing, eieren, roomboter en kaas. Wat melk betreft hebben we plantaardige melkvervangers als havermelk en amandelmelk de voorkeur in onze keuken. Mochten gasten toch liever koemelk in hun koffie willen, dan is dat ook mogelijk. Hoewel we dus geen strikt veganistische eetgelegenheid zijn, zul je zeker wel ‘vegan’gerechten op de kaart zien staan. 

Graan&Zo heeft voor een vegetarische eetgelegenheid gekozen vanwege de vele gezondheidsvoordelen voor een levensstijl waarin je voornamelijk  plantaardig i.p.v. dierlijk voedsel gebruikt. Daarnaast willen we een goede rentmeester zijn van onze aarde. De natuur heeft te veel te lijden onder de grote schaal waarop we vlees en vis nuttigen en daarom kiezen steeds meer mensen ervoor om minder of geen vlees en/of vis meer te eten.[A1]  Graan&Zo hoopt je op dit punt te inspireren en laat jou graag de rijke smaak van groenten ervaren. En zeker te weten, als jij je bord leeggegeten hebt zal je dat stukje vlees/vis niet eens gemist hebben. 

Wij willen graag groenten en fruit vol levenskracht en daarom kiezen we zoveel mogelijk voor de biologische teelt: zonder chemisch synthetische bestrijdingsmiddelen, kunstmest, groeihormonen en antibiotica. Want dat is niet wat we in ons eten willen hebben. Ook maakt de biologische sector geen gebruik van genetische modificatie waarbij de eigenschappen van planten, gisten en bacteriën veranderd worden. Naast verse groenten en fruit gebruiken we alle producten uit onze winkel, waarvan een groot deel ook biologisch zijn. We kiezen voor biologisch omdat biologisch voedsel geen kunstmatige toevoegingen mogen bevatten. Ook mogen ze alleen geproduceerd worden met methoden die voldoen aan de eisen van biologische landbouw om ecologisch evenwicht en behoud van biodiversiteit na te streven. Daarnaast wordt er ook met dierenwelzijn rekening gehouden. Disclaimer: ‘100%’ biologisch’ is een te hoog doel vanwege het prijs-kwaliteit verhaal. Waar kan kiezen we voor biologisch.

Onbewerkte voeding is voeding die rechtstreeks uit de natuur komt. Ze hebben dus geen bewerkingen ondergaan.  Maar voorop gesteld: bewerkingen zijn niet per definitie verkeerd. Heel wat bewerkingen brengen voordelen met zich mee zoals een betere vertering en betere bewaarmogelijkheden. En ze kunnen dus zeker wel gezond zijn, denk aan diepvriesgroenten en yoghurt. Maar helaas staat de supermarkt ook vol met ‘ultrabewerkte voeding’ die allerlei ongezonde bewerkingen hebben ondergaan. Voedingsmiddelen met lange lijsten ingrediënten waar je soms nog nooit van gehoord hebt. Veelal met suiker en verzadigd vet, palmolie en zout. Ze hebben geen meerwaarde voor een gezond en milieuverantwoord voedingspatroon. Graan&Zo vermijdt schadelijke bewerkingen en kiest voor voedingsmiddelen die onbewerkt of minimaal bewerk zijn. Zonder ongezonde toevoegingen en ongezonde E-nummers, zo puur mogelijk.  De slogan van Graan&Zo is niet voor niets  ‘natuurlijk puur’.

’Love is that to life, what wind is to a windmill.’ En Kazi Shams had gelijk; want wat is een leven zonder liefde, en wat zou een molen zonder wind moeten? Elektriciteit heeft hij niet nodig, ook geen stroom, alleen de wind. En dat is een goed begin van ons speerpunt duurzaamheid: graan malen op de kracht van de wind.

De groenten uit onze keuken zijn zoveel mogelijk lokaal uit Zuid-Holland en we richten ons allereerst op groenten en fruit van het seizoen. Ook bij de producten uit onze winkel letten we erop waar het vandaan komt en zijn we blij met producten als honing uit de Biesbosch of quinoa van Nederlandse bodem.

Graan&Zo wil voedselverspilling zo veel mogelijk tegengaan. Daarom kiezen we voor een wekelijks wisselend menu; de keuken weet wat ze moet voorbereiden en we hoeven geen niet bestelde gerechten weg te gooien. Qua verpakkingsmateriaal van producten uit onze winkel hebben glas en papier onze voorkeur. Plastic kunnen we nog niet volledig mijden, maar proberen we wel tot een minimum te beperken. Een nog betere afvalscheiding in de keuken staat nog op ons lijstje. Ook voor ons is het een ‘work in progress’.

De gerechten beschikken over een gezonde verhouding aan koolhydraten, eiwitten (proteïnen) en vetten in relatie tot de hoeveelheid geleverde calorieën. Ook voldoen ze aan de aanbevolen hoeveelheden van het Voedingscentrum. Koolhydraten: onze voorkeur gaat dan uit naar de zogenaamde complexe suikers: liever poly-(meervoudig) of di(tweevoudige)sachariden dan mono(enkelvoudige)sachariden. Dit geldt ook voor zetmeel producten. Liever een zoete aardappel (complexere zetmeel keten) dan een normale aardappel. Liever quinoa (uitspraak: kienoowaa of kienwaa) dan rijst. Eiwitten: Eiwitten zitten niet alleen in vlees, vis, melk, kaas en eieren maar ook in brood, graanproducten (pasta, couscous etc.), noten en peulvruchten (kikkererwten, bruine bonen, kidneybonen, linzen etc.). Zo kun je zonder vlees toch de benodigde eiwitten binnenkrijgen.

Als het even kan vermijden we suiker. Let wel, we hebben het natuurlijk over de ‘toegevoegde suikers’, niet over voedingsmiddelen als fruit en brood die van nature suikers (koolhydraten) bevatten. Zowel in eten als in drinken wordt suiker vermeden of zoveel mogelijk geminimaliseerd. Mocht er toch suiker gebruikt worden dan zal er niet meer dan 5% suiker worden gebruikt van het gerecht of drankje. Onze voorkeur gaat dan uit naar de zogenaamde complexe suikers: liever poly-(meervoudig) of di(tweevoudige)sachariden dan mono(enkelvoudige)sachariden. Honing en esdoornsiroop bijvoorbeeld zijn complexer op moleculair niveau dan basterdsuiker of rietsuiker.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van het Voedingscentrum voor zout is zes gram per dag. Vier op de vijf personen in Nederland krijgt te veel zout binnen en dat komt met name door bewerkte voedingsmiddelen. Wij zorgen ervoor je per eetmoment (ontbijt/ lunch/avondmaaltijd) niet meer dan twee gram zout tot je neemt.